Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2010

με λιακάδα το Νοέμβρη


από τον Γιάννη Κορέλη

Μέσα Νοεμβρίου ανέβηκα στο χωριό. Έφτασα νύχτα κι ο καιρός ήταν θαυμάσιος. Ξαστεριά και άπνοια. Αν και ήταν Τετάρτη στο μαγαζί του Θέου ήταν αρκετά αυτοκίνητα παρκαρισμένα, και το χωριό σου έδινε την εντύπωση χωριού με ζωή. Ούτε φωτιά δεν άναψα για να κοιμηθώ. Το πρωί της άλλης μέρας έκανα μια βόλτα μέσα στο χωριό. Αυτοκίνητα ανεβοκατέβαιναν, κυρίως κυνηγών. Πίσω από την εκκλησία της Παναγίας είχαν γκρεμίσει το ένα μικρό σπιτάκι, που χρησίμευε σαν αποθήκη και στη θέση του χτίζουν ένα μεγαλύτερο. Δεν ξέρω σε τι χρησιμεύει ένα τόσο μεγάλο κτίσμα, πάντως είναι όμορφα κτισμένο με πέτρα. Έκανα μια βόλτα. Το ξενοδοχείο δυστυχώς δεν έχει προχωρήσει, κι αυτό είναι άσχημο για το χωριό μας. Ελπίζουμε όμως…


Παρά τα όσα έχουν γραφτεί στην εφημερίδα του Συλλόγου και στα blogs, ασυνείδητοι (επιεικείς χαρακτηρισμός) συνεχίζουν να πετάνε μπάζα στις εισόδους του χωριού. Προφανώς είναι γνωστοί, αλλά κανείς δεν μιλά και δεν διαμαρτύρεται.


Έφτασα μέχρι το νέο πολύ όμορφο, ξωκλήσι της Αγίας Μαρίνας, που είναι κτισμένο μέσα σ’ ένα δάσος από δέντρα। Δυστυχώς ήταν κλειδωμένο και δεν μπόρεσα να ανάψω κερί. Νομίζω ότι τα ξωκλήσια από τη στιγμή που δεν έχουν αντικείμενα αξίας μπορεί να μένουν ανοικτά όχι μόνο για θέματα λατρείας αλλά και προφύλαξης (θυμάμαι ακόμη την προστασία που μας παρείχε η Αγία Παρασκευή, από μια ξαφνική καλοκαιριάτικη μπόρα).



Στο γήπεδο που έγινε στη ράχη στη μνήμη του Βασίλη Ραχούτη με χρήματα της οικογένειάς του, χτίστηκε από το Σύλλογο Γαρδικιωτών Λαμίας ένα όμορφο κιόσκι. Όμως κάποιοι έχουν καταστρέψει τη πόρτα του γηπέδου και ξήλωσαν τις πλαστικές θέσεις και τις μετέφεραν στο άλλο άκρο. Κάποιος πρέπει να μάθει στα νέα παιδιά ότι το γήπεδο έγινε γι’ αυτά και θα πρέπει να το προσέχουν. Δεν είναι εύκολο να ξαναγίνει.



Στις λίγες μέρες που έμεινα, είδα και δύο γερόντια και μιλήσαμε για τα παλιά. Συγκλονιστικές αφηγήσεις και πολύ συγκίνηση. Ας ξεκινήσουμε τη καταγραφή αναμνήσεων. Είναι η τελευταία ευκαιρία μας για να περισώσουμε κομμάτια της ιστορίας του τόπου μας.



Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2010

Η συγκομμιδή του κάστανου (ΝΟΣΤΟΣ)


Αυτή εδώ η εκδρομή γίνεται από τους απογόνους (εγγόνια-δισέγγονα)

του Θανάση Αντωνίου (Τσιμτσιρή)

του Γιωργου Π. Μανιτα

Η μάνα μου γεννήθηκε στον οικισμό Ντελή (Κούφιος Πλάτανος) των Καναλιών, όπου τότε είχε πέντε σπίτια, άλλα εγώ τον πρόλαβα να έχει 29 κατοίκους. Πάντα ο παππούς μας είχε μεγάλο καμάρι για τις καστανιές του και όταν ήρθε η ώρα, τις μοίρασε δίκαια στα παιδιά του, ελπίζοντας να πάει σόι το βασίλειο. Να τις φροντίζουν τα δέντρα και μαζεύουν τα κάστανα της χρονιάς τους. Έτσι, εμείς τα εγγόνια του, είχαμε «δέσει κόμπο» την κληρονομιά μας. Τα χρόνια όμως τα έφεραν αλλιώς. Μετοικίσαμε όλοι στην Αθήνα και για χρόνια τα κάστανα δεν τα μάζευε κανένας. Ήταν χαρά για τα αγριογούρουνα το χωράφι με τις καστανιές. Κάθε χρόνο πάντως, όπως πλησίαζε το φθινόπωρο, λέγαμε μεταξύ μας τα ξαδέλφια, ότι φέτος θα πάμε να μαζέψουμε το δίχως άλλο τα κάστανα από του παππού τις καστανιές. Αλλά πότε το ένα και πότε το άλλο, κάποιοι από μας, φτάναμε το πολύ ως το παζάρι της Σπερχειάδας για ν’ αγοράσουμε από ‘κει κάστανα...


Συγκέντρωση: Τα τελευταία χρόνια όμως, άρχισαν δυο-τρεις από εμάς να ανεβαίνουν και γυρνώντας πίσω κατενθουσιασμένοι, να λένε εντυπώσεις τους. Σιγά-σιγά όλο και να αυξάνονταν οι συμμετέχοντες, κι έτσι ενώ το 2008 ήμασταν 6 άτομα, το 2009 φτάσαμε τα 11 και φέτος μαζευτήκαμε 21. Ήρθαν και παιδιά της νέας γενιάς-τα παιδιά μας-και κάθε φορά, τα σχέδια για την επόμενη χρονιά περιλαμβάνουν όλο και περισσότερους. Χρόνο με το χρόνο το τελετουργικό τείνει να πάρει σαφή μορφή: Συγκέντρωση Παρασκευή-Σάββατο στη Σπερχειάδα τις μέρες που είναι και το παζάρι της, στις 20 Οκτωβρίου. «Τσ΄ είκουσ’ στου παζάρ», το λέγαμε σε μια λέξη κάποτε. Βόλτα στο παζάρι και μετά τις περατζάδες κρασοκατάνυξη στις ταβέρνες ή στο σπίτι. Ακολουθεί ύπνος στρωματσάδα όπως κάποτε, και το πρωί ξυπνάμε γεμάτοι διάθεση.


Το μάζεμα: Ανεβαίνουμε από το Πίτσι μέσα σ’ ένα φθινοπωρινό τοπίο και καταλήγουμε στον καστανόλογγο. Κατεβαίνουμε απ’ τα αυτοκίνητα και ξεκινάμε με φωνές και γέλια να μαζεύουμε. Βρισκόμαστε σ’ έναν επίγειο παράδεισο. Η συγκομιδή του κάστανου θυμίζει στους παλιότερους το «γοπινγκ» στο στρατό, μαζεύεις δηλαδή ότι είναι πεσμένο. Έχει ανοίξει το ακανθώδες περίβλημα και μείς μαζεύουμε τα φρέσκα κάστανα. Οι πιο θαρραλέοι ανεβαίνουμε και στα δέντρα. Με το «λούρο» ρίχνουμε μερικά ακόμα. Σε καμιά ώρα έχουμε μαζέψει αρκετά για να τις ανάγκες μας σε κάστανα για όλο τον χειμώνα. Εμείς συνεχίζουμε για να έχουμε και περίσσευμα. Τελειώνοντας με τα κάστανα, ακροβολισμός για οτιδήποτε άλλο υπάρχει γύρω. Και δεν είναι φτωχός ο τόπος μας. Άλλωστε μέχρι πολύ πρόσφατα ήταν ένας παράδεισος. Όλη η γη καλλιεργούνταν, και παντού υπήρχαν καρποφόρα δέντρα. Καρυδιά, σταφύλια, χόρτα, μανιτάρια και μήλα. Τα καλύτερα φιρίκια στην Ελλάδα είναι της περιοχής μας, τι να μας πει τώρα το Πήλιο.


Κι άλλα φαγοπότια: Τη συγκομιδή σταματά η πληροφορία ότι το κοντοσούβλι ψήθηκε. Μαζεύουμε την σοδειά μας και ξεκινάμε για την επιστροφή. Τα αυτοκίνητα στενάζουν από το φορτίο. Στο σπίτι του ξάδελφου μας Γιάννη, στο Πιτσι νέα κρασοκατάνυξη και μετά χαιρετούρες, φιλιά και ραντεβού για «του χρόνου». Αναχώρηση για την πρωτεύουσα αργά το απόγευμα (εγώ προσωπικά φεύγω πάντα Δευτέρα χαράματα). Στην Αθήνα θα έχουμε νέο πρόβλημα: ψάχνουμε συγγενείς γνωστούς και φίλους να μοιράσουμε τα παραπανίσια. Και δεν υπάρχει για μας μεγαλύτερη χαρά από το να μοιράζεις «καλούδια» απ’ τον τόπο σου.


Προς τι όλα τούτα: Σίγουρα αν αγοράζαμε τα κάστανα από τη λαϊκή θα μας έβγαινε φθηνότερε και σαφώς πιο ξεκούραστα. Όμως δεν είναι μέτρο το κόστος και ο κόπος. Όλα τούτα αποκτούν αξία ανυπολόγιστη , η παρέα με τα ξαδέλφια, η συνδρομή των φίλων, το περπάτημα στα μέρη που ζούσαμε παιδιά. Μερικοί από μας, όλες αυτές τις δουλειές τις έκαναν κάποτε για βιοπορισμό. Σ’ αυτό το διήμερο αναζωογονιόμαστε και φορτώνουμε τις μπαταρίες λες και περάσαμε μια πλήρη εβδομάδα διακοπών. Αφού σκεπτόμαστε να οργανώσουμε και άλλα διήμερα ¨θεραπευτικής εργασίας (αποψίλωση-φυτέματα κλπ). Και σίγουρα θα είμαστε περισσότεροι στα «ΚΑΣΤΑΝΑ 2011». Και δεχόμαστε εθελοντές από άλλα σόγια με χαρά. Πληροφορίες εν καιρώ